Մի՞թե բարձր աշխատավարձը, պարգևավճարը կամ ուսադիրներն են դրդում կորցնելու մարդկային դեմքն ու նկարագիրը

Տարիներ շարունակ, հատկապես, վերջին շրջանում, ինձ մտահոգում է մի հարց, որի պատասխանը չեմ գտնում: Խոսքը մարդու վերակերպավորումների մասին է, ի մասնավորի, ոստիկանական տարբեր ծառություններ իրականացնող անձանց, որոնց պատճառով մարդ հասկացությունը տարանջատվում է մասնագիտությունից:

Հին խոսք է` մարդ ես, թե միլիցա:

Ցավոք, Միտք-բանականություն և Հոգի-խիղճ ու զգացմունք երևույթները ոչ միայն չեն համատեղվում, այլև հայտնվել են միմյանց ժխտող հակադիր բևեռներում:

Եվ դա, գրեթե համատարած, չնչին բացառություններով:

90-ականների սկզբին, երբ մեր ոստիկանները զինաթափվեցին, և Հայաստանում տնօրինում էին խորհրդային զորքերը, հայ ոստիկանները պատրաստ էին մոլոտովյան շշերով անգամ անձնուրացաբար պաշտպանելու իրենց հայրենակիցներին, և ժողովուրդն ապավինում, սիրում ու վստահում էր նրանց:

Հակառակ պատկերին ենք ականատես լինում մեր օրերում, երբ ժողովուրդը ոչ միայն չի վստահում իր պաշտպանությանը կոչված ոստիկանին, այլև խուսափում է նրա հետ շփումից, ավելին, ատում է նրա համազգեստն ու դրա տակ, նաև դիմակի հետևում պահ մտած աննախադեպ կացնային վտանգից` անհիմն պատժամիջոց-պատժաչափերից, անտրամաբանական տուգանքներից մինչև ոստիկանի իբր օրինական, բայց կամայական պահանջին չենթարկվելու կամ դիմադրություն ցուցաբերելու ահաբեկում, մինչև մեր ու մանկան, ահել-ջահելի գազանաբարո ծեծ ու ջարդ, ուժային հատուկ միջոցների և ֆիզիկական հնարքների կիրառում, երբեմն նաև մեկ կամ երկու հոգու՝ խմբով, բառիս բուն իմաստով, արյունալի հաշվեհարդար: Ակամայից հիշում ես հանճարեղ Ջիվանու «ձոնը» ոստիկաններին, գրված դեռ 1907 թվականին.

«Ո՞Ւր գնամ, որ չտեսնեմ ես անգութ ոստիկանի երես, անխղճմտանք և պռտկերես, լկտի ոստիկանի երես»։ Մի՞թե դրական տեղաշարժեր խոստացող բարենորոգությունները ոստիկանական ոլորտում չեն ենթադրում ոստիկանի կեցվածքի, բարեվարքության, վարքագծի, դաստիարակության, քաղաքակիրթ և մարդկային լինելու բաղադրիչներ, թե՞ սահմանափակվում են ժամանակակից թանկարժեք սարք-սարքավորումների, փոխադրամիջոցների, գեղեցիկ արտաքին փաթեթավորումների և բնակչությանը դիվահարող ձայնալուսային աղմուկ-աղաղակի շրջանակներում, և բավարարվում հրաման կատարելու անվան տակ ու պատրվակով ցանկացած անպատժելի արարք գործելու ամենաթողությամբ: Մինչդեռ ժողովուրդն ակնկալում է պաշտպանություն հենց ա՛յդ որակները կրող անձանցից՝ ոչ թե ընդդեմ, այլ հանուն ժողովրդի:

Մի՞թե բարձր աշխատավարձը, պարգևավճարը կամ ուսադիրներին աստղերի ավելացումն ու պաշտոնի բարձրացումն են դրդում կորցնելու մարդկային դեմքն ու նկարագիրը, և հաճոյանալու նվաստացուցիչ արարքներով սեփական ժողովրդի հանդեպ դրսևորելու ճղճիմ ու անմարդկային գործողություններ:

Իսկ միգուցե շատերի համար անձնական շահն ավելի՞ն է, քան պատիվն ու հարգանքը, արժանապատիվ կեցվածքը, բարոյական գրված և չգրված օրենքները: Մի՞թե փողը մութ տեղում լույս տալու փոխարեն, լույս տեղը մթնեցնելու միջոց է դարձել` ի հաշիվ որոշ արկածախնդիրների և որոշ հանձնակատարներ փափագում են մարել մթան մեջ նույնիսկ լույսի թույլ առկայծումները: Այդպիսիք չեն կարող չեզոքացնել ժողովրդի արհամարհանքն ու նողկանքը, նաև անեծքը ո՛չ իրենց մորթապաշտությամբ և անինքնասիրությամբ գրաված աթոռների բազմելով, ո՛չ անձնական ֆինանսատնտեսական բարելավումներով:

Ժողովուրդն ի դեմս ոստիկանի ցանկանում է տեսնել ոչ թե գույնզգույն գլխարկներ կրող պատժիչ ջոկատներ, այլ իրեն անվերապահորեն պաշտպանող ուժայինների:

Նրանք, նաև նրանց սերտորեն կապված հարազատները, դադարելու են համարվել հասարակության լիիրավ անդամներ:

Մի՞թե կարծում եք, որ հնարավոր է շրջանցել այնպիսի պարզ ճշմարտություն, թե կան բաներ, որոնք այնքան թանկ ու անգին են, որ հնարավոր չէ գումարով ձեռք բերել` հարգանք, պատիվ, արժանապատվություն, ի վերջո, Աստված, Հայրենիք և Սեր:

Դավիթ ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Մեկնաբանություններ